Kategoriler
Sinterlenmiş Parçaların Özellikleri ve Karakterizasyonu

Sinterlenmiş Parçaların Özellikleri ve Karakterizasyonu

28.05.2025
Sinterleme sonrası parçalar; yoğunluk, sertlik, çekme dayanımı, kırılma tokluğu, aşınma direnci ve termal iletkenlik gibi özellikler kazanır.

Sinterlenmiş Parçaların Özellikleri ve Karakterizasyonu

1. Sinterlenmiş Parçalar Hangi Özellikleri Gösterir? Mekanikten Termale

Sinterleme sonrası parçalar; yoğunluk, sertlik, çekme dayanımı, kırılma tokluğu, aşınma direnci ve termal iletkenlik gibi özellikler kazanır.
Bu özellikler; kullanılan toz tipi, sıkıştırma derecesi ve sinterleme parametrelerine göre değişir.

2. Yoğunluk ve Gözeneklilik: Yapının Kalbini Oluşturan İkili

  • Yüksek yoğunluk = yüksek mukavemet, düşük geçirgenlik

  • Gözeneklilik ise; filtre, yağlayıcı emdirilmiş parçalar için bazen avantaj olabilir
    Yoğunluk ölçüm yöntemleri: Arşimet prensibi, mikrografik analiz
    Gözenek boyutu ve dağılımı, parça performansını doğrudan etkiler.

3. Mekanik Özellikler: Sertlik, Çekme Dayanımı, Tokluk

Sinterlenmiş parçaların mukavemeti, genellikle dövme parçaların altında olsa da, özel uygulamalara göre optimize edilebilir.
Sık kullanılan testler:

  • Vickers, Brinell sertlik testleri

  • Çekme testi (tensile)

  • Charpy darbe testi
    Mukavemet artırımı için: alaşım elementleri, sıcak izostatik presleme veya infiltrasyon kullanılabilir.

 4. Termal ve Elektriksel Özellikler: Enerjiyle Olan İlişkisi

Termal iletkenlik → ısı eşanjörlerinde önemli
Elektrik iletkenliği → manyetik parçalar, elektrik kontakları için kritik
Gözenekli yapı → ısı ve elektrik iletimini sınırlar
Sinterleme yoğunluğu bu değerleri doğrudan etkiler.

 5. Mikroyapı Karakterizasyonu: Metalurjik Mikroskopi ve SEM Analizi

Optik mikroskopla yapı homojenliği ve gözenek dağılımı incelenir.
SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu) ile yüzey detayları, faz ayrışmaları, partikül bağları gözlenebilir.
EDS ile kimyasal bileşim haritaları çıkarılır.
Bu analizler, üretim sürecinin kalitesini görselleştirir.

 6. XRD ve DTA/TGA ile Faz Analizi ve Termal Davranış

  • XRD (X-Ray Difraksiyon): Kristal fazların tanımlanması

  • DTA (Diferansiyel Termal Analiz): Faz geçiş sıcaklıkları

  • TGA (Termo Gravimetrik Analiz): Ağırlık kaybı ve oksidasyon davranışı
    Bu analizler sayesinde, parçanın hem faz kararlılığı hem de ısıl direnç özellikleri değerlendirilir.

7. Fonksiyonel Testler: Yağ Emme, Sızdırmazlık, Manyetik Performans

Bazı sinterlenmiş parçalar özel uygulamalara yöneliktir:

  • Gözenekli yataklar → yağ emme ve salma

  • Filtre elemanları → sıvı/gaz geçirmezlik

  • Manyetik çekirdekler → düşük kayıplı, yüksek geçirgenlikli yapılar
    Her uygulama için özgün karakterizasyon testleri uygulanır.