Toz metalurjisi (PM) ile üretilen parçalar, yüksek yoğunluk ve iyi mekanik özellikler sunsalar da, yüzey kalitesi ve fonksiyonelliği artırmak için çeşitli yüzey işleme tekniklerine ihtiyaç duyarlar. Yüzey işlemleri, aşınma direnci, korozyon dayanımı, sürtünme katsayısı gibi kritik parametrelerin optimize edilmesini sağlar.
Bu yazıda, PM parçalarının yüzeyinde uygulanan başlıca yüzey işleme yöntemleri, avantajları, uygulama alanları ve teknolojik gelişmeler detaylı biçimde ele alınmaktadır.
Gözeneklerin Kaplanması: PM parçalarının yüzeyindeki gözeneklerin kapatılması ve yüzey pürüzlülüğünün azaltılması.
Korozyon Dayanımı Artışı: Yüzey bariyerleri oluşturularak çevresel etkilere karşı koruma sağlanması.
Aşınma Direncinin Geliştirilmesi: Sert kaplamalar ve yüzey modifikasyonları ile parça ömrünün uzatılması.
Estetik ve Fonksiyonel Özellikler: Yüzey parlaklığı, renk ve elektriksel iletkenlik gibi özelliklerin iyileştirilmesi.
Kaplama Teknikleri:
Fiziksel Buhar Biriktirme (PVD): İnce sert kaplamalar, yüksek aşınma direnci sağlar.
Kimyasal Buhar Biriktirme (CVD): Yüksek sıcaklıklarda dayanıklı seramik kaplamalar.
Elektroforetik ve Elektrostatik Boyama: Koruyucu ve dekoratif yüzey kaplamaları.
Galvanizleme ve Elektrokaplama: Metalik yüzey kaplamaları, korozyon direnci için.
Yüzey Modifikasyonu:
Isıl İşlemler: Yüzey sertleştirme, tavlama ve temperleme.
Plazma İşlemleri: Yüzey aktivasyonu ve ince film oluşturma.
Lazerle Yüzey İşleme: Mikro yapıyı değiştirerek aşınma ve korozyon direncini artırma.
Mekanik Yöntemler:
Parlatma ve Taşlama: Yüzey pürüzlülüğünü azaltır.
Bileme (Blasting): Kum veya mikro-bileme yöntemleri ile yüzey temizliği ve pürüzlendirme.
Shot Peening: Yüzey gerilmelerini değiştirerek yorulma direncini artırma.
Kaplama yöntemleri, malzeme özelliklerine göre yüksek dayanıklılık ve özel fonksiyonlar kazandırır.
Yüzey modifikasyonları, parça içi gerilmeleri optimize ederek dayanıklılığı artırır.
Mekanik işlemler, üretim sonrası yüzey temizliği ve parlaklık sağlar.
Ancak, bazı yöntemler yüksek maliyet ve karmaşık ekipman gerektirir.
Otomotiv Parçaları: Aşınmaya karşı kaplama ve yüzey sertleştirme öncelikli.
Medikal Aletler: Biyouyumlu kaplamalar ve pürüzsüz yüzey işlemleri.
Havacılık ve Uzay: Yüksek performanslı termal bariyer kaplamaları.
Yeni Nesil Yöntemler: Nanoteknoloji destekli kaplamalar, lazer tabanlı yüzey modifikasyonları.
