Kategoriler
Parça Başına 3D Baskı Maliyeti Hesaplama Rehberi

Parça Başına 3D Baskı Maliyeti Hesaplama Rehberi

13.06.2025
Bir 3D yazıcı sahibi olan herkesin, ister bir hizmet bürosu işletsin ister kendi projeleri için kullansın, aklına gelen ilk sorulardan biri şudur: "Bu parçayı basmak bana gerçekten kaça mal oldu?" Çoğu kişi, basitçe harcanan filament veya reçine miktarına bakarak bir tahminde bulunur. Ancak bu yaklaşım, buzdağının sadece görünen kısmıdır ve sizi yanlış fiyatlandırmaya, hatta zararına iş yapmaya itebilir.

Parça Başına 3D Baskı Maliyeti Hesaplama Rehberi

Bir 3D yazıcı sahibi olan herkesin, ister bir hizmet bürosu işletsin ister kendi projeleri için kullansın, aklına gelen ilk sorulardan biri şudur: "Bu parçayı basmak bana gerçekten kaça mal oldu?" Çoğu kişi, basitçe harcanan filament veya reçine miktarına bakarak bir tahminde bulunur. Ancak bu yaklaşım, buzdağının sadece görünen kısmıdır ve sizi yanlış fiyatlandırmaya, hatta zararına iş yapmaya itebilir.

Doğru fiyat teklifi verebilmek, işinizin karlılığını analiz edebilmek ve hangi baskıların sizin için daha kazançlı olduğunu anlamak için parça başına düşen gerçek maliyeti hesaplamanız kritik öneme sahiptir. Bu rehber, size bir 3D baskının tüm maliyet kalemlerini adım adım nasıl hesaplayacağınızı gösterecek.

Maliyetin 5 Temel Bileşeni

Bir parçanın toplam maliyeti, beş ana bileşenin toplamından oluşur:

1. Malzeme Maliyeti

Bu, en bariz maliyet kalemidir.

  • Formül: (Parçanın Ağırlığı (g) + Destek/Fire Malzemesi Ağırlığı (g)) x Malzemenin Gram Başına Fiyatı (TL/g)

Dilimleyici (slicer) yazılımlarınız (Cura, PrusaSlicer, Lychee vb.), bir baskı için ne kadar malzeme ve destek kullanacağını gram cinsinden size hassas bir şekilde söyleyecektir. Malzemenin gram başına fiyatını ise Makara/Şişe Fiyatı (TL) / Toplam Ağırlık (g) formülüyle kolayca bulabilirsiniz.

2. Elektrik Maliyeti

Genellikle küçük bir maliyet gibi görünse de, özellikle uzun baskılarda ve yüksek adetli üretimde hesaba katılması gerekir.

  • Formül: Yazıcının Ortalama Güç Tüketimi (kW) x Baskı Süresi (saat) x Birim Elektrik Fiyatı (TL/kWh)

Yazıcınızın güç tüketimini (ortalama olarak 100-300W arası değişebilir) ve güncel elektrik birim fiyatını (faturanızdan bulabilirsiniz) kullanarak bu maliyeti hesaplayabilirsiniz.

3. Makine Amortismanı (Yıpranma Payı)

Bu, birçok işletmenin atladığı en kritik maliyetlerden biridir. 3D yazıcınız, sonsuza kadar çalışmayacak bir yatırımdır ve maliyetini, ürettiği parçalara yaymanız gerekir.

  • Formül: Saatlik Amortisman Maliyeti (TL/saat) x Baskı Süresi (saat)

Saatlik Amortisman Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

  1. Öncelikle yazıcınızın toplam çalışma ömrünü saat olarak tahmin edin. (Örneğin, profesyonel bir masaüstü FDM yazıcı için bu 5.000 - 8.000 saat olabilir).
  2. Saatlik Amortisman = Yazıcının Satın Alma Maliyeti (TL) / Tahmini Toplam Çalışma Ömrü (saat)
    • Örnek: 20.000 TL'lik bir yazıcının 5.000 saat çalışma ömrü varsa, saatlik amortisman maliyeti 20.000 / 5.000 = 4 TL/saat'tir.

4. Bakım ve Sarf Malzemesi Maliyeti

Nozullar aşınır, FEP filmler (reçine yazıcılar için) yırtılır, PTFE tüpler değişir, fanlar bozulur. Bunlar da birer maliyettir.

  • Formül: Saatlik Bakım Maliyeti (TL/saat) x Baskı Süresi (saat)

Bunu hesaplamanın en pratik yolu, bir yıl içinde yapmayı öngördüğünüz toplam bakım ve sarf malzemesi harcamasını (örneğin 1.500 TL), o yıl içinde makineyi toplam çalıştırmayı planladığınız saate bölmektir.

  • Örnek: Yıllık 1.500 TL bakım maliyetiniz varsa ve makineyi yılda 2.000 saat çalıştıracaksanız, saatlik bakım maliyetiniz 1.500 / 2.000 = 0.75 TL/saat olur.

5. İşçilik ve Son İşlem Maliyeti

Zamanınız değerlidir. Bir baskı için harcadığınız toplam insan emeğini hesaba katmalısınız.

  • Formül: Toplam Harcanan Zaman (saat) x Saatlik İşçilik Ücretiniz (TL/saat)

Harcanan Zaman Neleri Kapsar?

  • Müşteriyle iletişim ve dosya alımı.
  • Dosya kontrolü ve baskıya hazırlama (dilimleme).
  • Baskıyı başlatma ve tablayı hazırlama.
  • Baskı bittikten sonra parçayı tabladan ayırma.
  • Destekleri sökme, zımparalama, yıkama (reçine), kürleme (reçine) gibi tüm son işlem adımları.

Hepsini Birleştirelim: Nihai Maliyet Formülü

Yukarıdaki tüm bileşenleri bir araya getirdiğimizde, bir parçanın size olan gerçek maliyetini bulursunuz:

Toplam Maliyet = Malzeme Maliyeti + Elektrik Maliyeti + (Baskı Süresi x (Saatlik Amortisman + Saatlik Bakım)) + İşçilik Maliyeti

Maliyetten Fiyata: Karlılığa Giden Yol

Hesapladığınız bu rakam, sizin maliyetinizdir, satış fiyatınız değil. Satış fiyatını belirlemek için üzerine kar marjınızı eklemeniz gerekir.

  • Satış Fiyatı = Toplam Maliyet x (1 + Kar Marjı %)

Kar marjınızı belirlerken pazar araştırması yapmayı, rakiplerinizin fiyatlarını incelemeyi ve sunduğunuz hizmetin kalitesini (hız, malzeme çeşitliliği, tasarım desteği vb.) göz önünde bulundurmayı unutmayın.

Sonuç: Parça başına maliyet hesaplaması ilk başta karmaşık görünebilir, ancak bir kez bir hesap tablosu (Excel, Google Sheets vb.) oluşturup bu formülleri girdiğinizde, her yeni iş için fiyat teklifi vermek son derece hızlı ve tutarlı hale gelir. Rakamlarınızı bilmek, sadece doğru fiyat vermenizi sağlamaz, aynı zamanda hangi işlerin daha karlı olduğunu görmenize, operasyonel verimliliğinizi artırmanıza ve en önemlisi, sürdürülebilir ve karlı bir 3D baskı işi kurmanıza olanak tanır.