Neodimyum-demir-bor (NdFeB) mıknatıslar, güçlü manyetik alanları sayesinde elektrikli motorlardan sensörlere kadar kritik uygulamalarda kullanılır. Bu uygulamalarda performanstan ödün vermemek için üretilen her mıknatısın en yüksek kalite standartlarını karşılaması zorunludur. Kalite kontrol süreci, hem mıknatısın temel manyetik özelliklerini hem de mekanik ve çevresel dayanıklılığını kapsayan iki ana sütuna dayanır: Manyetik Testler ve Görsel/Fiziksel Muayene.
İşte NdFeB mıknatıs üretiminde başarılı bir kalite kontrolü için izlenmesi gereken kapsamlı kontrol listesi.
Bu testler, mıknatısın tasarım spesifikasyonlarına uygun manyetik performansı sunup sunmadığını doğrular.
| Test Öğesi | Amaç | Ölçüm Cihazı | Başarı Kriteri |
| Kalıcı Mıknatıslanma (Br) | Mıknatısın üretebileceği maksimum manyetik akı yoğunluğunu (gücü) ölçmek. | Manyetik Ölçüm Cihazı (Histerezis Grafiği) | Spesifikasyonun alt limitinin karşılanması. |
| İç Koersivite (Hcj) | Mıknatısın yüksek sıcaklıkta demanyetizasyona karşı direncini (iç kararlılığını) ölçmek. | Manyetik Ölçüm Cihazı (Histerezis Grafiği) | Özellikle yüksek sıcaklık (örneğin 100 derece C) uygulamaları için kritik. |
| Maksimum Enerji Ürünü ((BH)max) | Mıknatısın manyetik enerji depolama yeteneğini ölçmek (performansının ana göstergesi). | Manyetik Ölçüm Cihazı | Tasarım spesifikasyonuna uygunluk. |
| Manyetik Akı/Yüzey Alanı | Mıknatısın yüzeyindeki veya belirli bir mesafedeki manyetik alan gücünü ölçmek. | Gaussmetre veya Hall Sensörü | Yüzeydeki akı yoğunluğu, nominal değer içinde olmalıdır. |
| Manyetizasyon Yönü/Kutupluluk | Mıknatısın kutuplarının (Kuzey/Güney) ve manyetizasyon yönünün (eksenel, radyal vb.) doğruluğunu kontrol etmek. | Gaussmetre / Manyetizasyon Yönü Test Cihazı | Yanlış polarizasyon montaj arızasına yol açar. |
Bu muayeneler, mıknatısın mekanik bütünlüğünü, boyut doğruluğunu ve çevresel korumasını (kaplamasını) sağlar.
| Muayene Öğesi | Amaç | Ölçüm Cihazı / Yöntem | Başarı Kriteri |
| Boyut ve Tolerans | Mıknatısın uzunluk, genişlik, yükseklik/çap ve açısal toleranslarının çizime uygunluğunu doğrulamak. | Kumpas, Mikrometre, Koordinat Ölçüm Cihazı (CMM) | Tüm boyutların belirtilen tolerans aralığında olması. |
| Yüzey Görünümü | Yüzeyde çatlak, çizik, oyuk, köşe kırılması (çapak), iğne deliği veya yabancı madde olup olmadığını kontrol etmek. | Görsel Muayene (Büyüteç, mikroskop) | Kritik yüzeylerde kabul edilebilir kusur sınırlarının aşılmaması. |
| Kaplama Kalınlığı | Korozyona karşı koruma sağlayan kaplamanın (Nikel, Çinko, Epoksi vb.) kalınlığını ölçmek. | Kaplama Kalınlığı Ölçer | Kaplama kalınlığı, belirlenen minimum değerin üzerinde olmalıdır. |
| Kaplama Yapışması (Adhezyon) | Kaplamanın mıknatıs yüzeyine ne kadar sıkı yapıştığını test etmek. | Çapraz Kesme Testi (Bant Testi) veya Düşme Testi | Kaplamada soyulma veya kabarma olmaması. |
| Korozyon Direnci | Mıknatısın nemli ve tuzlu ortamlara karşı dayanıklılığını hızlandırılmış bir şekilde test etmek. | Tuz Spreyi Test Cihazı / Basınçlı Pişirme Testi (PCT) | Test süresi sonunda paslanma veya kaplama bozulması olmaması. |
Örnekleme Planı: Hacimli üretimlerde, her mıknatısı test etmek yerine, ASQ standartlarına uygun istatistiksel örnekleme yöntemleri kullanılarak maliyet ve zaman dengesi sağlanmalıdır.
Sıcaklık Testleri: NdFeB mıknatısların en büyük zayıflığı sıcaklıktır. Koersivite (Hcj) testleri, mıknatısın çalışma sıcaklığına yakın bir ortamda (örneğin 80 derece C veya 120 derece C) yapılmalıdır.
Hammadde Kontrolü: Erime ve sinterleme öncesinde hammaddelerin (Neodimyum, Demir, Bor) kimyasal bileşim analizi (örneğin ICP Spektrometresi ile) kritik öneme sahiptir. Bitmiş üründeki kusurların çoğu hammadde aşamasında başlar.
Neodimyum mıknatıslar, yüksek teknoloji ürünlerinin motorlarıdır. Bu nedenle, katı bir kalite kontrol programı sadece bir zorunluluk değil, aynı zamanda son ürünün güvenilirliğini ve ömrünü garanti altına alan bir yatırımdır. Manyetik özelliklerin hassasiyetle ölçülmesi ve yüzey kusurlarının titizlikle incelenmesi, NdFeB mıknatısların beklenen performansı sunmasının tek yoludur.
