Modern savaş alanları, artık sadece en büyük ve en güçlü silahların değil, en akıllı, en hassas ve en maliyet-etkin sistemlerin hakimiyetinde. Bu yeni doktrinin belki de en somut ve en etkili örnekleri, ROKETSAN tarafından geliştirilen Mini Akıllı Mühimmat (MAM) ailesidir. Bayraktar TB2 gibi insansız hava araçlarının (İHA) kanatları altında dünyanın dört bir yanındaki çatışmaların seyrini değiştiren MAM-L, MAM-C ve MAM-T, boyutlarından beklenmeyecek bir yıkım gücü ve stratejik esneklik sunarak adeta bir devrim yarattı.
Peki, bu "kanatlı neşterler" nasıl çalışıyor ve sahada nasıl bir etki yaratıyorlar? Gelin, bu mini akıllı mühimmat ailesinin anatomisini ve başarılarının sırrını birlikte inceleyelim.
Geleneksel hava harekatlarında, küçük bir hedefi imha etmek için bile yüzlerce kiloluk, milyonlarca dolarlık büyük bombalar kullanılırdı. Bu hem orantısız bir güç kullanımı yaratıyor hem de sivil kayıp riskini (collateral damage) artırıyordu. İHA'ların yaygınlaşmasıyla birlikte yeni bir felsefe doğdu: Neden hedefe tam yetecek kadar, daha küçük, daha hafif ve daha fazla sayıda taşınabilen akıllı mühimmatlar kullanılmasın?
İşte MAM ailesi bu felsefenin ürünüdür. CİRİT ve UMTAS gibi daha büyük füzelerin teknolojisinden türetilen bu mühimmatlar, roket motorları çıkarılarak ve aerodinamik yapıları optimize edilerek İHA'lar için ideal hale getirildi. Sonuç: Bir SİHA, tek bir sortide birden fazla hedefi yüksek isabetle vurabilme yeteneği kazandı.
Rolü: Anti-personel, hafif zırhlı/zırhsız araçlar, silah mevzileri ve korumasız hedefler.
Öne Çıkan Özelliği: Hafifliği ve Küçük Boyutu.
Ağırlık: Yaklaşık 6.5 kg.
MAM-C, ailenin en küçük üyesidir. Bu hafifliği sayesinde, Bayraktar TB2 gibi bir SİHA kanatları altında dört adet MAM-C ve dört adet MAM-L taşıyan bir salanda (toplamda 8 mühimmat) görev yapabilir. Bu, tek bir SİHA'nın geniş bir alandaki çok sayıda farklı hedefi imha edebilmesi anlamına gelir. Özellikle terörle mücadele operasyonlarında, sivil kayıp riskini en aza indirerek sadece tehdit unsurunu hassas bir şekilde ortadan kaldırmak için idealdir. Parçacık etkili harp başlığı, dağılmış haldeki düşman unsurlarına karşı etkilidir.
Rolü: Ana muharebe tankları, zırhlı araçlar, sığınaklar ve korunaklı hedefler.
Öne Çıkan Özelliği: Yüksek Deliciliğe Sahip Harp Başlığı.
Ağırlık: Yaklaşık 22 kg.
Lazer güdümlü tanksavar füzesi L-UMTAS temel alınarak geliştirilen MAM-L, ailenin en popüler ve en çok bilinen üyesidir. Karabağ ve Ukrayna savaşlarında düşman tanklarını, zırhlı araçlarını ve hava savunma sistemlerini avlayan meşhur görüntülerdeki başrol oyuncusudur.
MAM-L'nin en büyük avantajı, çok yönlü harp başlığıdır. Tandem harp başlığı sayesinde, reaktif zırhla kaplı modern tankları bile delebilir. Aynı zamanda yüksek infilaklı parçacık etkili harp başlığı seçeneği ile daha yumuşak hedeflere karşı da kullanılabilir. 15 km'ye varan menzili ile SİHA'nın, düşmanın kısa menzilli hava savunma sistemlerinin (MANPADS) menziline girmeden hedefi güvenli bir mesafeden vurmasını sağlar.
Rolü: Stratejik hedefler, komuta merkezleri, radar istasyonları, ağır zırhlı hedefler.
Öne Çıkan Özelliği: Uzun Menzil ve Yüksek Tahrip Gücü.
Ağırlık: Yaklaşık 95 kg.
MAM-L ve MAM-C, taktiksel sahada devrim yaratırken, Türkiye'nin daha büyük İHA'ları (Akıncı, Aksungur, KIZILELMA) için daha uzun menzilli ve daha güçlü bir mühimmata ihtiyacı vardı. İşte bu ihtiyaçtan MAM-T doğdu.
Blok-1 versiyonu ile 30+ km, sonraki versiyonlarla çok daha uzun menzillere ulaşması hedeflenen MAM-T, artık taktiksel bir silahtan çok stratejik bir vurucu güçtür. Daha büyük harp başlığı sayesinde, korunaklı beton sığınaklar veya büyük binalar gibi hedeflere karşı çok daha etkilidir. Akıncı gibi bir platformun, düşman hava sahasının derinliklerindeki kritik bir hedefi, ana üsse yüzlerce kilometre uzaktan hassas bir şekilde vurabilmesini sağlar.
MAM ailesi, SİHA'larla birleştiğinde sahada bir paradigma değişimi yarattı:
Yakın Hava Desteği (CAS) Devrimi: Eskiden kara birliklerinin istediği hava desteği için jetlerin havalanması ve bölgeye gelmesi uzun sürerdi. Şimdi ise tepede saatlerce bekleyen bir SİHA, MAM mühimmatları ile anında ve cerrahi bir hassasiyetle kara birliklerine destek sağlıyor.
Yıpratma Savaşının Yeni Adı: Düşmanın zırhlı birliklerini, topçu bataryalarını ve lojistik hatlarını sürekli olarak, düşük maliyetle ve düşük riskle vurma yeteneği, konvansiyonel ordular üzerinde muazzam bir psikolojik ve materyal baskısı yaratıyor.
Maliyet-Etkin Güç: Bir adet modern tank veya hava savunma sistemi maliyetine yüzlerce MAM mühimmatı üretilebilmesi, savunma ekonomisinde de bir devrimdir.
ROKETSAN'ın MAM ailesi, modern savaşın devasa platformlar ve füzelerden ibaret olmadığını, akıllı, hassas ve esnek çözümlerin ne denli oyun değiştirici olabileceğini tüm dünyaya kanıtlamıştır. Bu mini akıllı mühimmatlar, Türk SİHA'larına kanatlarını ve aklını veren, sahadaki başarının arkasındaki en keskin "neşterlerdir".
