Endüstriyel üretimde hammadde kalitesi, nihai ürünün kaderini belirler. Ancak "kalite" göreceli bir kavramdır; toz metalurjisinde kalite, sınıflandırma ile ölçülür. Bir 3D yazıcı için "mükemmel" olan bir toz, geleneksel presleme hattı için "kullanışsız" olabilir.
Peki, mikronize tozlar (micronized powders) endüstriyel arenada hangi kriterlere göre ayrılır? İşte mühendisler ve üreticiler için teknik rehber.
Endüstride en yaygın sınıflandırma, partikül çapına (diameter) göre yapılır. Ancak burada kafa karıştıran "Mesh" ve "Mikron" kavramlarını netleştirmek gerekir.
Genellikle geleneksel döküm ve bazı yüzey kaplama işlemlerinde kullanılır. Akışkanlığı yüksektir ancak sinterleme süresi uzundur.
Endüstriyel Karşılığı: +100 Mesh
Lazer Kaplama (Laser Cladding) ve Elektron Işını Ergitme (EBM) teknolojilerinin favori aralığıdır.
Endüstriyel Karşılığı: -100 / +325 Mesh
Lazerli Toz Yataklı Füzyon (L-PBF / SLM) sistemleri için altın standarttır. Yüzey kalitesinin kritik olduğu dişçilik ve hassas parça üretiminde tercih edilir.
Endüstriyel Karşılığı: -325 / +635 Mesh
Metal Enjeksiyon Kalıplama (MIM) ve bağlayıcı püskürtme (Binder Jetting) teknolojilerinde, yüksek sinterleme aktivitesi için kullanılır.
Uzman Notu: Sınıflandırmada sadece ortalama boyut (D50) değil, dağılımın genişliği (D10 ve D90 değerleri) de kritik öneme sahiptir. Dar bir dağılım, öngörülebilir üretim demektir.
Tozun kimyası kadar fiziksel şekli de (morfoloji) sınıflandırmada belirleyicidir.
Küresel (Spherical): Genellikle Gaz veya Plazma atomizasyonu ile üretilir.
Özelliği: Yüksek paketleme yoğunluğu ve mükemmel akışkanlık.
Kullanımı: Eklemeli imalat (3D Baskı).
Düzensiz / Ligament (Irregular): Genellikle Su atomizasyonu ile üretilir.
Özelliği: Parçacıkların birbirine kenetlenme yeteneği yüksektir (Yeşil mukavemet).
Kullanımı: Soğuk presleme ve sinterleme.
Dendritik ve Pulsu (Flake): Elektroliz veya mekanik öğütme ile elde edilir.
Kullanımı: İletken boyalar, sürtünme malzemeleri.
Tedarikçiden toz isterken üretim yöntemini belirtmek, içerdiği empürite (kirlilik) seviyesini belirler.
| Sınıf | Yöntem | Oksijen Seviyesi | Maliyet |
| Endüstriyel Sınıf | Su Atomizasyonu | Yüksek | Düşük |
| Mühendislik Sınıfı | Gaz Atomizasyonu (VIGA) | Düşük | Orta |
| Havacılık/Medikal Sınıfı | Plazma Atomizasyonu / EIGA | Çok Düşük | Yüksek |
Bir tozun sınıflandırılması uluslararası standartlara dayanmalıdır. Sertifikasyon süreçlerinde en sık kullanılan ASTM standartları şunlardır:
ASTM B214: Elek analizi ile boyut tayini.
ASTM B822: Lazer difraksiyonu ile boyut dağılımı ölçümü.
ASTM B212/B213: Görünür yoğunluk ve akış hızı (Hall Flowmeter).
Mikronize tozların sınıflandırılması, sadece bir etiketleme işlemi değil, üretim verimliliğini optimize eden bir mühendislik kararıdır. Yanlış boyutta veya şekilde seçilen bir toz, tıkanan nozullar, gözenekli parçalar veya yüksek maliyetli fireler olarak geri döner. Projeniz için doğru sınıflandırmayı yapmak, en az malzemenin kendisi kadar değerlidir.
