
Toz metalurjisi (PM), hem hassas üretim kabiliyeti hem de malzeme tasarrufu sağlayan doğasıyla, küresel ölçekte olduğu gibi Türkiye’de de stratejik bir öneme sahiptir. Sürdürülebilir üretim teknolojileri, yüksek performanslı parçalar ve ileri mühendislik uygulamalarıyla entegre olan bu alan, Türkiye'de sanayi, Ar-Ge ve akademi işbirlikleri ile büyümeye devam etmektedir.
Türkiye’de PM uygulamaları, özellikle 1990'lı yıllardan sonra ivme kazanmış, otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinin ihtiyaçları doğrultusunda yerli üretim ve dışa bağımlılığın azaltılması için ön plana çıkmıştır.
Bugün PM, aşağıdaki alanlarda kullanılmaktadır:
Otomotiv parçaları (dişliler, bağlantı elemanları, pistonlar)
Ev aletleri parçaları
Elektrik motorları için manyetik parçalar
Filtrasyon elemanları
Medikal implantlar (özellikle gözenekli titanyum)
Türkiye'de PM teknolojisini benimseyen çok sayıda sanayi kuruluşu mevcuttur. Bunlardan bazıları:
Türkiye’nin ilk ve en büyük sinterleme parçaları üreticilerindendir. Otomotiv ve beyaz eşya sanayiine yönelik üretim yapar.
PM parçaları ve enjeksiyon kalıplama teknolojilerini bir araya getirerek özel üretim çözümleri sunar. Özellikle Avrupa'ya ihracat kapasitesiyle dikkat çeker.
Savunma sanayii için özel nitelikli parçaların üretiminde PM teknolojisini kullanmaktadır.
Mekanik parça üretimi ve hassas tolerans gerektiren uygulamalar için PM çözümleri üretmektedir.
PM odaklı KOBİ’lerin bir araya geldiği kümelenmeler aracılığıyla hem eğitim hem de prototipleme desteği verilmektedir.
Türkiye’den Avrupa’ya, özellikle Almanya ve Fransa’ya yapılan PM parça ihracatı artış göstermektedir. Yerli firmaların yüksek kalitede üretim yapabilme kabiliyeti bu pazarlarda tercih edilme oranını artırmıştır.
TÜBİTAK destekli projeler ve üniversitelerde yürütülen PM araştırmaları, firmaların teknoloji seviyesini artırmakta büyük rol oynamaktadır. Özellikle ODTÜ, İTÜ ve YTÜ gibi teknik üniversitelerle yapılan işbirlikleri PM alanında ürün inovasyonunu desteklemektedir.
PM, talaşsız üretim tekniklerinden biri olduğu için çevreci bir üretim yöntemi olarak ön plana çıkar. Yerli firmalar, hurda metalin geri kazanımıyla toz üretimi konularında projeler yürütmeye başlamıştır.
Türkiye’nin elektrikli otomobil girişimi TOGG, yerli komponent üreticilerinin dikkatini çekmiştir. Bu alanda PM firmaları hem motor parçaları hem de ısıya dayanıklı gövdeler gibi alanlarda çözüm üretmeye yönelmiştir.
Yüksek kalitede metal tozlarının ithalata bağımlılığı
PM mühendisliği konusunda uzman insan kaynağının sınırlı oluşu
Uluslararası standartlara uygunlukta kalite belgeleri eksikliği
Ar-Ge yatırımlarının görece sınırlı olması
Bu zorluklar, sektörde daha fazla kamu desteği, teşvik ve üniversite-sanayi işbirliği ihtiyacını gündeme getirmektedir.
İleri fonksiyonlu tozlar: Grafen katkılı, nano yapılı veya hibrit tozlarla daha fonksiyonel ürünlerin üretimi.
Yerli toz üretimi: Elektroliz, atomizasyon ve mekanik öğütme teknikleriyle yerli kaynaklı toz üretimi projeleri.
Savunma ve havacılık sanayii için yüksek performanslı PM parçaları.
Yazılım destekli sinterleme parametre kontrol sistemleri (Yapay zekâ destekli PM üretim).