Bugünlerde bir düğmeye basarak üç boyutlu nesneler üretebilme fikri bize oldukça modern ve fütüristik gelse de, bu devrimci teknolojinin kökleri aslında 40 yıl öncesine, bir mühendisin laboratuvarındaki o meşhur "ampul yanma" anına dayanıyor. Eklemeli imalat ya da popüler adıyla 3D baskı, tek bir kişinin vizyonuyla başlayıp günümüzde Endüstri 4.0'ın temel taşlarından biri haline gelen büyüleyici bir yolculuğa sahip.
Bu yolculuğa çıkmaya ve her şeyin nasıl başladığını keşfetmeye hazır mısınız? İşte Chuck Hull'dan günümüze eklemeli imalatın kısa tarihi.
Her şey 1983 yılında, Charles "Chuck" Hull adında bir mühendisin, UV lambalarıyla masa tablaları için akrilik kaplamaları sertleştirdiği bir şirkette çalışırken aklına gelen bir fikirle başladı. Hull, binlerce ince plastik katmanını üst üste "basmak" ve bunları UV ışığıyla anında sertleştirerek üç boyutlu bir nesne oluşturup oluşturamayacağını merak etti.
Bu merak, tarihin akışını değiştirecek bir icada dönüştü:
Chuck Hull'un yaktığı ateş, başka mucitlere de ilham verdi ve 90'lı yıllarda farklı yaklaşımlara sahip yeni teknolojiler ortaya çıkmaya başladı.
Bu on yıl, 3D baskının tek bir yöntemden ibaret olmadığını, farklı ihtiyaçlara yönelik çeşitli süreçlerin geliştiği bir alan olduğunu kanıtladı.
2000'li yıllar, 3D baskının sadece büyük şirketlerin tekelinden çıkıp kitlelere yayılmaya başladığı dönem oldu. Bu devrimin merkezinde ise İngiliz mühendis Dr. Adrian Bowyer tarafından 2005'te başlatılan RepRap Projesi yer alıyordu.
RepRap'in amacı basitti ama devrim niteliğindeydi: Kendi parçalarının çoğunu basabilen, yani kendi kendini kopyalayabilen, açık kaynaklı ve düşük maliyetli bir 3D yazıcı yaratmak. Stratasys'in FDM patentinin 2009'da sona ermesiyle birlikte RepRap hareketi adeta patladı. MakerBot, Ultimaker, Prusa gibi yüzlerce yeni şirket, bu açık kaynaklı tasarımlar temelinde uygun fiyatlı masaüstü 3D yazıcılar üreterek teknolojiyi hobi sahiplerinin, küçük işletmelerin ve eğitim kurumlarının erişimine sundu.
Başlangıçta sadece prototip üretimi için kullanılan eklemeli imalat, bugün metallerden seramiklere, ileri düzey polimerlerden biyolojik materyallere kadar inanılmaz bir malzeme çeşitliliğiyle doğrudan son kullanıcıya yönelik parça üretimi için kullanılıyor.
Chuck Hull'un 40 yıl önce laboratuvarında yaktığı o küçük kıvılcım, bugün üretimin kurallarını yeniden yazan, tedarik zincirlerini kısaltan ve kişiselleştirilmiş üretimi mümkün kılan küresel bir yangına dönüştü. Yapay zeka destekli tasarımlar ve daha da gelişmiş malzemelerle, bu teknolojinin bizi daha nereye götüreceğini hayal etmek bile heyecan verici.
