İstanbul, Türkiye – 12 Haziran 2025 – Elinizde mükemmel bir 3D model (STL dosyası) ve en son teknoloji bir 3D yazıcınız var. Ancak bu ikisi arasında, dijital dünyayı fiziksel bir nesneye dönüştüren kritik bir "tercüman" olmadan hiçbir şey ifade etmezler. İşte bu hayati tercüman, Dilimleyici (Slicer) Yazılımdır. Dilimleyici, 3D baskı sürecinin beyni olarak çalışır; 3D modelinizi alır ve yazıcınızın anlayabileceği tek dil olan G-code'a çevirir.
Peki, bir dilimleyici tam olarak ne yapar? Bir baskının hızını, sağlamlığını ve kalitesini belirleyen ayarlar nelerdir? Ve o karmaşık görünen G-code satırları aslında ne anlama geliyor? Bu blog yazısında, dilimleyicilerin dünyasına dalıyor ve G-code'un sırlarını aralıyoruz.
Dilimleyici yazılım, 3D modelinizi (genellikle bir STL dosyası) alır ve onu, 3D yazıcınızın üreteceği yüzlerce veya binlerce ince yatay katmana bölen bir programdır. Ancak görevi sadece "dilimlemek" değildir. Her bir katman için, yazıcının izleyeceği kesin yolu (toolpath), ne kadar malzeme püskürteceğini, hangi hızda hareket edeceğini ve daha onlarca kritik parametreyi hesaplar.
Kısacası, siz "ne" üretileceğini söylersiniz, dilimleyici ise yazıcıya bunun "nasıl" üretileceğini adım adım anlatır. Cura, PrusaSlicer, Bambu Studio gibi popüler dilimleyiciler, bu süreci kullanıcı dostu arayüzlerle sunar.
Bir dilimleyicide değiştirebileceğiniz yüzlerce ayar vardır, ancak baskı sonucunu en çok etkileyen temel parametreler şunlardır:
Katman Kalınlığı (Layer Height): Bir katmanın yüksekliğidir (örneğin 0.2 mm).
Dolgu (Infill): Parçanın içini dolduran ağ yapısıdır.
Destek Yapıları (Supports): Yerden 45 dereceden daha düşük açıyla başlayan çıkıntıların (overhangs) çökmesini önlemek için oluşturulan geçici iskelelerdir. Baskı sonrası dikkatlice sökülmeleri gerekir.
Baskı Hızı (Print Speed): Nozulun ne kadar hızlı hareket ettiğini belirler. Çok hızlı baskı, "ringing" veya "ghosting" adı verilen yüzey kusurlarına neden olabilirken, çok yavaş baskı süreyi uzatır.
Sıcaklık (Temperature): Her filamentin (PLA, ABS, PETG vb.) ideal bir baskı sıcaklığı vardır. Yanlış sıcaklık, katmanların yapışmamasına veya nozulun tıkanmasına neden olabilir.
Tabla Yapışması (Bed Adhesion): Parçanın ilk katmanının yapı plakasına sağlam bir şekilde yapışması, çarpılmayı (warping) önlemek için kritiktir. Brim (parçanın etrafına örülen birkaç hat) veya Raft (parçanın altına örülen bir sal) gibi ayarlar yapışmayı artırır.
Dilimleyici, tüm bu ayarları hesapladıktan sonra, sonucu basit bir metin dosyası olan G-code olarak kaydeder. G-code, 3D yazıcınızın beynine gönderilen sıralı komutlar listesidir. Her bir satır, yazıcıya "şuraya git", "ısın", "malzeme püskürt" gibi spesifik bir emir verir.
G-code'u anlamak, sürece hakim olmanızı sağlar. İşte en temel komutlardan bazıları:
G Komutları (Hareket): Genellikle yazıcının hareketlerini kontrol eder.
G1: En yaygın komuttur. Belirli bir koordinata (X, Y, Z) belirli bir hızda (F) doğrusal hareket emri verir. Genellikle malzeme püskürtme (E) de bu komutla birlikte tanımlanır.G28: "Eve Dön" komutudur. Yazıcının tüm eksenlerini sıfır noktasına (home) gönderir. Genellikle her baskının başında yer alır.
G1 X10 Y20 E5 F3000 -> X=10, Y=20 koordinatına git, bu sırada 5 birim filament püskürt ve bunu 3000 mm/dk hızla yap.G90 / G91: G90 mutlak konumlandırma (koordinatları sıfır noktasına göre hesapla), G91 ise göreceli konumlandırma (mevcut konumundan ne kadar ilerleyeceğini hesapla) modunu ayarlar.M Komutları (Diğer Her Şey): Hareket dışındaki tüm "çeşitli" (Miscellaneous) komutları kontrol eder.
M104 / M109: Nozul sıcaklığını ayarlar. M104 S210 nozulu 210°C'ye ayarlamaya başlar, M109 S210 ise nozul 210°C'ye ulaşana kadar bekler.M140 / M190: Yapı tablasının sıcaklığını ayarlar ve bekler.M106 / M107: Parça soğutma fanını açar (M106) ve kapatır (M107).Sonuç olarak, dilimleyici yazılım, bir 3D baskının başarısı veya başarısızlığı arasındaki en önemli halkadır. Kullanıcı olarak sizin girdilerinizi (ayarlarınızı) alıp, bunu makinenin anlayacağı hassas G-code komutlarına dönüştürerek dijital bir fikri fiziksel bir gerçekliğe tercüme eder. Bu aracın temel ayarlarını ve çıktısı olan G-code'un mantığını anlamak, sizi 3D baskı maceralarınızda bir adım öne taşıyacak ve hayal ettiğiniz parçaları üretmenizi sağlayacaktır.
