İstanbul'un tarihi surlarından metro duraklarına, okul duvarlarından köprü altlarına kadar şehirlerimizin dokusunu bozan en yaygın sorunlardan biri, şüphesiz ki izinsiz yapılan grafitilerdir. Bu görsel kirlilikle mücadele, belediyeler ve mülk sahipleri için hem çok maliyetli hem de yüzeye zarar verebilen zorlu bir süreçtir. Peki ya yüzeyleri, üzerine boya sıkıldığında adeta "yapışmayı reddeden" görünmez bir kalkanla kaplamak mümkün olsaydı?
İşte bu noktada nanoteknoloji devreye giriyor. Nano Silisyum Dioksit (SiO2?) parçacıkları, yeni nesil antigrafiti boyaların kalbini oluşturarak, şehirlerimizi korumak için kalıcı, etkili ve akıllı bir çözüm sunuyor.
Antigrafiti kaplamalar temel olarak ikiye ayrılır:
Kurban Edilebilir (Sacrificial) Kaplamalar: Yüzeye şeffaf bir vaks veya polimer katmanı uygulanır. Grafiti yapıldığında, bu katman sıcak su veya basınçla sökülerek grafitiyi de beraberinde götürür. Ancak bu işlem sonrası kaplamanın yeniden uygulanması gerekir.
Kalıcı Kaplamalar: İşte nano SiO2?'nin devrim yarattığı alan budur. Bu kaplamalar, yüzeyde son derece dayanıklı ve "düşük yüzey enerjisine" sahip kalıcı bir film oluşturur. Bu sayede grafiti, yüzeye güçlü bir şekilde bağlanamaz ve defalarca, basit temizleyicilerle, kaplamaya zarar vermeden kolayca silinebilir.
Nano SiO2? (nano silika), bir boyaya katıldığında ona üç temel süper güç kazandırır:
Bu, işin sırrıdır. Kimyasal olarak modifiye edilmiş nano SiO2? parçacıkları, boyanın yüzey enerjisini aşırı derecede düşürür. Bunu en iyi yapışmaz bir tava gibi düşünebilirsiniz. Nasıl ki yağ veya yumurta tavaya yapışmadan üzerinde kayarsa, sprey boya ve mürekkep de bu kaplamanın üzerinde tutunamaz. Boya molekülleri yüzeye yayılarak güçlü bir bağ kurmak yerine, boncuklaşma eğilimi gösterir ve kuruduktan sonra bile zayıf bir şekilde bağlı kalır. Bu da basit bir bez ve hafif bir temizleyici ile kolayca temizlenmesini sağlar.
Nano SiO2? parçacıkları, esasen kuvarsın (camın hammaddesi) nano boyutlu halidir. Poliüretan veya siloksan gibi reçine sistemlerinin içine eklendiklerinde, polimer zincirleri arasında çapraz bağlar oluşturarak son derece yoğun ve sert bir yapı meydana getirirler. Bu "seramik takviyesi", kaplamanın sadece grafiti temizliğine karşı değil, aynı zamanda çizilmeye, aşınmaya ve UV ışınlarının yıpratıcı etkilerine karşı da çok daha dayanıklı olmasını sağlar.
"Nano" kelimesinin önemi burada ortaya çıkar. SiO2? parçacıkları, görünür ışığın dalga boyundan çok daha küçük oldukları için ışığı saçmazlar. Bu da onların, tamamen şeffaf kaplamalar oluşturmak için kullanılabileceği anlamına gelir. Bu sayede, tarihi bir taş duvarın, tuğla bir cephenin, değerli bir anıtın veya renkli bir duvar resminin (mural) orijinal görüntüsünü ve dokusunu bozmadan koruma altına almak mümkün olur.
Nano SiO2? katkılı antigrafiti boyaların kullanım alanı neredeyse sınırsızdır:
Toplu Taşıma Araçları: Metro vagonları, trenler, otobüsler ve duraklar.
Kamu Binaları: Okullar, hastaneler, belediye binaları, alt ve üst geçitler.
Tarihi Eserler ve Anıtlar: İstanbul gibi tarihi bir dokuya sahip şehirlerde anıtların, heykellerin ve tarihi cephelerin korunması için paha biçilmezdir.
Alışveriş Merkezleri, Köprüler ve Ses Bariyerleri.
Özel Mülkler, Site Duvarları ve Garaj Kapıları.
Sonuç olarak, nano silisyum dioksit, antigrafiti boyaları bir üst seviyeye taşıyan anahtar bir teknolojidir. Sadece bir temizlik sorununu çözmekle kalmaz, aynı zamanda şehirlerimizin estetik mirasını korur, kamu ve özel mülklerin değerini artırır ve bakım maliyetlerini önemli ölçüde düşürür. Nanoteknolojinin bu zarif dokunuşu sayesinde, duvarlarımıza görünmez bir zırh giydirerek daha temiz, daha güzel ve daha yaşanılır şehirler yaratmak artık her zamankinden daha kolay.
